Wielościany z blaszek

Data ostatniej modyfikacji:
2024-07-1
Autor: 
Ewa Karolczak
grafik komputerowy
Poziom edukacyjny: 
szkoła podstawowa
szkoła średnia z maturą
szkoła profilowana zawodowa
Dział matematyki: 
geometria przestrzenna

Tym razem proponujemy wykonanie wielościanów z perforowanych blaszek typu „Mały konstruktor”. Pewnym utrudnieniem jest fakt, że są one sprzedawane jedynie w zestawach wraz z instrukcją samodzielnego montażu konkretnego modelu (niekoniecznie matematycznego), jednak na rynku jest dostępnych wiele tego typu zestawów różnych producentów. Najczęściej spotykane to: „Mały konstruktor” polskiej firmy Alexander, niemiecki „Eitech” oraz rozmaite produkty chińskie. Różnią się liczbą elementów, poziomem skomplikowania konstrukcji, kolorem, jakością wykonania oraz wielkością i grubością blaszek.

Na początku należy ustalić długość krawędzi budowanej bryły i liczbę potrzebnych do tego blaszek. Krótsze blaszki można łączyć tak, żeby uzyskać potrzebną długość. 

Bardzo łatwo jest budować prostopadłościany i graniastosłupy proste, ponieważ w zestawach często znajdują się blaszki zagięte pod kątem prostym.

Do konstruowania bardziej skomplikowanych brył, należy przygotować własne, elastyczne łączniki. Oto instrukacja ich wykonania.

  • Pobierz poniższy plik i wydrukuj (z zachowaniem rozmiaru) na nieco grubszym papierze (np. 200-250 g/m2).

 

  • Z obu stron naklej przezroczystą taśmę klejącą. Dzięki taśmie łączniki staną się bardziej elastyczne i trwałe.

 

  • Rozetnij kartkę wzdłuż linii i dziurkaczem zrób otworki. 

 

Dwunastościan

 

Ponieważ 12-ścian ze ścianami w kształcie pięciokątów foremnych ma 20 wierzchołków, 12 ścian i 30 krawędzi, potrzebujemy 60 blaszek na podwójne krawędzie i 60 łączników (po 2 na każdą krawędź) oraz po 180 śrubek, nakrętek i ewentualnie podkładek.

Zaczynamy od zbudowania 12 pięciokątów foremnych. Można wcześniej przygotować szablon pięciokąta foremnego, który ułatwi utrzymanie właściwego kształtu.

 

Stykające się krawędzie łączymy za pomocą dwóch złączek. 

Małe bryły można konstruować, zaczynając od wykonania siatki, a następnie łączyć ze sobą odpowiednie krawędzie. W przypadku większych brył, metalowe siatki stają się zbyt ciężkie. W takim przypadku wygodniej jest dobudowywać kolejno po jednej nowej ścianie.

 

 

 

Dwudziestościan

 

Ponieważ 20-ścian foremny ma 20 ścian w kształcie trójkątów równobocznych, 12 wierzchołków i 30 krawędzi, potrzebujemy 60 blaszek na podwójne krawędzie, 60 łączników (po 2 na krawędź) oraz po 180 śrubek, nakrętek i ewentualnie podkładek.

 

 

Dwudziestościan ścięty (piłka nożna)

 

Ponieważ bryła ma 20 ścian w kształcie sześciokątów foremnych i 12 ścian w kształcie pięciokątów foremnych, 60 wierzchołków i 90 krawędzi, potrzeba 180 blaszek na podwójne krawędzie, 180 łączników (po 2 na każdą krawędź), 540 śrubek, nakrętek i ewentualnie podkładek.

 

 

W artykule wykorzystano blaszki z „Małego konstruktora” firmy Alexander.
Siatki brył zostały wygenerowane przy użyciu programu PolyPro.  

 

Powrót na górę strony