Matematyk z fortepianem

24 IV 2015 jury XVII Konkursu Chopinowskiego ogłosiło listę 84 pianistów dopuszczonych do finału konkursu, który odbędzie się w dniach 1-20 X 2015. Do udziału w konkursie zgłosiło się w tym roku 455 muzyków, z których 152 dopuszczono do kwietniowych przesłuchań. Wśród wybranych finalistów jest 15 Polaków, w tym jednym z najmłodszych jest Piotr Pawlak - 17-letni uczeń Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej w Gdańsku, tegoroczny laureat Olimpiady Matematycznej, który będzie reprezentował Polskę (jak przed rokiem w Kapsztadzie w RPA, skąd przywiózł brązowy medal) na olimpiadzie międzynarodowej w Chiang Mai w Tajlandii. Życzymy mu połamania pióra (w lipcu) i palców (w październiku)! Jego występ podczas przesłuchań eliminacyjnych można znaleźć w internecie.

W kwietniu tego roku Piotr z sukcesem pokonał niezwykły maraton. Najpierw finał Olimpiady Matematycznej w Łomży, gdzie został laureatem II stopnia (osiągnął II wynik w finale), zaraz potem finał Olimpiady Informatycznej w Warszawie, gdzie został laureatem III stopnia (XXV wynik w finale), a tydzień później - przesłuchania konkursowe w Filharmonii Narodowej, gdzie zagrał półgodzinny program i zachwycił jurorów, zostając najmłodszym w historii konkursu Polakiem zakwalifikowanym do finału. Prosto z przesłuchań Piotr wyjechał na tygodniowy obóz organizowany przez Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci, a stamtąd miał już wrócić prosto do szkoły i zacząć nadrabiać kwietniowe nieobecności i związane z nimi zaległości w nauce.

Przygotowując się do konkursowych zmagań, Piotr ćwiczy zazwyczaj dwie - trzy godziny dziennie, ale w czasie wakacje chce pracować bardziej intensywnie, aby dobrze się przygotować do październikowych występów, choć zdaje sobie sprawę z tego, że konkurencja jest bardzo silna, a uczestnicy daleko bardziej doświadczeni i zdesperowani (konkurs chopinowski odbywa się co pięć lat, a mogą w nim uczestniczyć tylko wykonawcy do 30 roku życia). Piotrek może zatem wykorzystać jeszcze dwie szanse w kolejnych latach.

Urodził się 20 lutego 1998 roku w Gdańsku. W jego rodzinie nie było nigdy wielkich tradycji muzycznych. Jego mama jest matematyczką, a tato - informatykiem. Pierwszy kontakt pięcioletniego Piotrka z klawiaturą nastąpił za pośrednictwem chińskiej zabawki elektronicznej, na której chłopiec wygrywał ze słuchu coraz bardziej skomplikowane melodie. Uwielbiał wizyty w domu dziadka, gdzie stał fortepian, na którym nikt nie grał, dopóki Piotruś nie odkrył, że pod masywnym wiekiem skrywa się klawiatura. Wtedy rodzice postanowili zaprowadzić go do ogniska muzycznego. Tam dowiedzieli się, że chłopiec jest niezwykle utalentowany i powinien koniecznie kontynuować naukę w szkole muzycznej.

Do szkoły Piotr dostał się bez najmniejszego problemu i w wieku 6 lat rozpoczął naukę w Ogólnokształcącej Szkole Muzycznej I i II stopnia im. Feliksa Nowowiejskiego w Gdańsku, a jako siedmiolatek zaczął odnosić sukcesy w konkursach muzycznych. Początkowo pracował pod kierunkiem Ewy Włodarczyk, a od 2009 roku gry na fortepianie uczy się w klasie prof. Waldemara Wojtala z Akademii Muzycznej w Gdańsku, natomiast kompozycji - pod kierunkiem prof. Krzysztofa Olczaka. Matematyki uczyła go Katarzyna Żebrowska (GM). Nauczyciele twierdzą zgodnie, że Piotrek jest jednym z najbardziej wszechstronnie utalentowanych młodych Polaków. Jako jedyny uczeń w Polsce jest jednocześnie stypendystą Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministra Edukacji Narodowej, prezesa Rady Ministrów, prezydenta Gdańska i marszałka województwa pomorskiego, a w roku 2014 otrzymał stypendium ufundowane przez wybitnego polskiego pianistę - Krystiana Zimermana. Oprócz konkursów muzycznych, matematycznych i informatycznych Piotrek z powodzeniem startuje zawodach z biologii, fizyki i chemii.

Piotrek trudno nawiązuje sympatie i w otoczeniu kolegów z klasy czuje się nierozumiany. Prawdziwych przyjaciół spotkał dopiero na obozach i kursach organizowanych przez Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci. Mimo że na co dzień dzieli ich co najmniej 300 kilometrów, utrzymują stały kontakt przez internet.

Piotr wielokrotnie koncertował w Polsce i zagranicą, m. in. W Hiszpanii, Niemczech, na Litwie, na Węgrzech, w Gruzji, Danii, Belgii i Austrii. Brał udział w prestiżowych festiwalach: Kissinger Sommer oraz Festival de Segovia. Występował jako solista z orkiestrami Filharmonii Dolnośląskiej (pod batutą Jana Jazownika) i Świętokrzyskiej (pod batutą Jerzego Salwarowskiego). W wieku 12 lat (gdy obchodzono jubileusz 200-lecia urodzin Fryderyka Chopina) 24 II 2010 roku wykonał recital chopinowski w Pałacu Prezydenckim przed Marią i Lechem Kaczyńskimi z okazji odsłonięcia tablicy upamiętniającej pierwszy publiczny występ 8-letniego Frycka Chopina, który odbył się właśnie w tym miejscu (zwanym wówczas Pałacem Namiestnikowskim) w lutym 1818 roku. Rok później, w czasie szczytu państw Europy Środkowo-Wschodniej Piotr został poproszony przez Annę Komorowską o wykonanie w Żelazowej Woli recitalu chopinowskiego dla Pierwszych Dam.

Piotr jest laureatem wielu ogólnopolskich i międzynarodowych konkursów pianistycznych. Są wśród nich m. in.:

• Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Chopina dla Dzieci i Młodzieży w Szafarni 2009, 2010, 2012, 2014 - I nagroda, a w XX edycji także nagroda specjalna za najlepsze wykonanie mazurka i nagroda Konserwatorium „Pablo Sarasate” w Pampelunie,
• Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny "Chopin+" w Budapeszcie 2010, 2014 - I nagroda, 2012 - II nagroda i nagroda specjalna
• Międzynarodowy Konkurs Chopinowski dla Dzieci w Jeleniej Górze 2011 - I nagroda i nagroda specjalna,
• Międzynarodowy Konkurs dla Młodych Pianistów "EPTA’s Rencontres Internationales" w Grez-Doiceau (Belgia) 2012 - I nagroda,
• X Festiwal "Chopinowskie Interpretacje Młodych" w Koninie 2013 - Grand Prix,
• Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Leopolda Godowskiego w Warszawie 2013 - I nagroda,
• Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Moritza Moszkowskiego w Kielcach 2013 - I nagroda i nagroda specjalna,
• Konkurs Pianistyczny "Chopin Dzieciom" w Antoninie 2013 - III nagroda.

Piotr jest nie tylko uzdolnionym wykonawcą, ale sam komponuje. Wyzwaniem jest dla niego stosowanie współczesnych technik w komponowaniu na różne inne instrumenty. Kompozycję Piotra - trio na obój, klarnet i fagot włączyło do swojego repertuaru Gdańskie Trio Stroikowe.

Zainteresowania muzyczne nie są w stanie odciągnąć Piotra od zadań matematycznych. Sam mówi, że brak olimpiad i w ogóle intelektualnych wyzwań związanych z rozwiązywaniem zadań (ale nie tych podręcznikowych, tylko takich, w których liczą się pomysły) sprawia, że zaczyna się śmiertelnie nudzić.

Do najważniejszych matematycznych osiągnięć Piotra można zaliczyć udział w:

• finale VI OMG 2011 w Warszawie (I klasa GM) - laureat,
• finale VII OMG 2012 w Warszawie (II klasa GM) - laureat II stopnia,
• finale LXIII OM 2012 w Kielcach,
• obozie olimpijskim VII OMG 2012 w Mszanie Dolnej na poziomie OM,
• finale VIII OMG 2013 w Warszawie (III klasa GM) - laureat II stopnia,
• finale LXIV OM 2013 w Ostrołęce,
• finale LXV OM 2014 w Iławie (I klasa LO) - laureat II stopnia, II wynik w Polsce,
• XIV Czesko-Polsko-Słowackich Zawodach Matematycznych 2014 w Mszanie Dolnej,
• LV Międzynarodowej Olimpiadzie Matematycznej 2014 w RPA - brązowy medal,
• I Międzynarodowym Turnieju "Romanian Masters" 2015 w Bukareszcie - srebrny medal,
• finale LXVI OM 2015 w Łomży (II klasa LO) - laureat II stopnia, II wynik w Polsce,
• XV Czesko-Polsko-Słowackich Zawodach Matematycznych 2015,
• LVI Międzynarodowej Olimpiadzie Matematycznej 2015 w Tajlandii.

Piotrkowi trudno określić, co chce robić w życiu. Kariera muzyka zależy od wielu czynników: zwycięstw w konkursach, propozycji koncertów, ale wystarczy drobny wypadek, aby legła w gruzach. Wtedy pozostaje jeszcze komponowanie. Ale i matematyka jest bardzo ciekawa. Tak długo, jak się da, Piotr zamierza ciągnąć obie rzeczy. A jeśli będzie musiał wybrać, zrobi to bez wielkiego zmartwienia - w końcu i tak wybierze to, co naprawdę lubi.

Wywiad z Piotrem Pawlakiem można przeczytać w 15. numerze gazetki Olimpiady Matematycznej Gimnazjalistów Kwadrat.