TACTIC
Nelostuote Sp. z o.o. oddział w Polsce
al. 3 Maja 9/109a, 30-062 Kraków
tel. 693 735 774
e-mail: biuro@tactic.net
http://www.tactic.net/fp.php?lang=PL
Salonik matematyczny "Od smyka do matematyka"
ul. Racławicka 11/1B (wejście od podwórza)
53-149 Wrocław
tel. 71 361 27 41
https://matmaigry.pl/
czynne: poniedziałek–piątek, godz. 9:00–18:00
Kalaha to jedna z setek podobnych gier typu "policz i zbij" zaliczanych do typu mancala [czytaj: mankala]. Słowo to pochodzi z języka arabskiego i oznacza "wykonać ruch". Gry tego typu znane są od 7 tysięcy lat. Spotykane były w starożytnych cywilizacjach Babilonii, Egiptu i Grecji, na co archeolodzy znaleźli wiele dowodów (dwie linie złożone z dołków znaleziono m. in. wyżłobione w skałach Erytrei i Etiopii oraz starożytnego syryjskiego miasta Aleppo, na kolumnach świątyni w Karnaku, a także na greckich wazach i malowidłach przedstawiających Ajaksa i Achillesa grających w mancalę podczas oblężenia Troi). Stamtąd rozprzestrzeniły się po całym świecie: na zachód przez Afrykę do Ameryki Północnej i Południowej, na wschód do Indii, Chin, Indonezji i Japonii oraz na północ do Europy.
 |
 |
| Wybrzeże Kości Słoniowej | Wietnam |
Mimo wielu odmian w każdej mancali występują rzędy dołków oraz układane w nich ziarna, kamienie lub koraliki. Celem rozgrywki jest zebranie ich jak najwięcej, zanim przeciwnik opróżni wszystkie swoje dołki. Poszczególne gry różnią się liczbą rzędów i dołków w jednym rzędzie, zasadami wykonywania ruchów i zbijania kamieni przeciwnika. Najbardziej popularna jest obecnie wersja z dwiema liniami po 6 dołków, która także występuje pod różnymi nazwami, np. Warre w Luizjanie, Ouril na Wyspach Zielonego Przylądka, ale najbardziej rozpowszechniona jest pod nazwą Kalaha.
 |
 |
| wari (Afryka) | bao (Zanzibar) |
 |
 |
| congkak (Malezja) | endodoi (Kenia) |
Gra rozwija myślenie strategiczne, czyli umiejętność obserwacji, przewidywania ruchów przeciwnika, elastyczności i kreatywności oraz szybkiego podejmowania decyzji.
- Rozgrywka toczy się na drewnianej planszy z dwunastoma małymi i dwoma większymi dołkami rozmieszczonymi w dwóch liniach po przeciwnych stronach planszy (po 6 małych zagłębień wzdłuż dłuższych i po 1 zagłębieniu na krótszym boku prostokąta).
- Gracze siadają naprzeciw siebie nawzajem, a planszę ustawiają tak, by jej dłuższe boki znajdowały się na wprost każdego z nich. Do gracza należy linia 6 zagłębień znajdująca się bezpośrednio przed nim oraz większy dołek po prawej stronie zwany domem, bazą czy mancalą.
- W zestawie jest także 50 szklanych paciorków. Celem gry jest zdobycie ich jak najwięcej, zanim przeciwnik opróżni wszystkie swoje dołki. Zdobyte paciorki umieszcza się w swoim dołku bazowym.
- Grę rozpoczyna się od rozmieszczenia 48 paciorków po 4 w każdym małym dołku. Kolory koralików nie mają znaczenia, stanowią jedynie walor estetyczny. Następnie wybieramy osobę, która pierwsza wykona ruch.
- Otwierający grę bierze wszystkie koraliki z dowolnego pola po swojej stronie planszy i zgodnie z kierunkiem ruchu przeciwnym do ruchu wskazówek zegara wkłada po jednym do czterech kolejnych dołków (w tym także do swojej bazy, ale nie wolno ich wkładać do bazy przeciwnika).
- Jeśli ostatni z pobranych w danym ruchu korali gracz włoży do swojej bazy, to może wykonać dodatkowy ruch.
- Jeśli ostatni z pobranych korali gracz włoży do pustego dołka po swojej stronie, to zabiera ten koralik i opróżnia sąsiadujące z tym dołkiem pole po stronie przeciwnika, a zdobyte w ten sposób kamienie wkłada do swojej bazy.
- Kolejne ruchy gracze wykonują na przemian według analogicznych zasad.
- Gra się kończy, kiedy jeden z zawodników opróżni swoje dołki. Jego przeciwnik zbiera wtedy wszystkie koraliki ze swoich pól i umieszcza w swojej bazie. Gracz, który zgromadził więcej koralików, wygrywa.
Warto tak rozpalnować ruchy, by nie opróżnić swoich dołków, dopóki po stronie przeciwnika znajduje się jeszcze sporo koralików, trzeba bowiem pamiętać, że w momencie zakończenia gry przełoży on wszystkie te koraliki do swojej bazy i zwiększy liczbę zdobytych przez siebie punktów.
