Konkurs o Laur Hugona (XIII)

Data ostatniej modyfikacji:
2024-02-15
Autor: 
Joanna Polechońska
nauczycielka w Gimnazjum nr 1 we Wrocławiu
Organizator: 

Szkoła Podstawowa nr 5
(dawniej Gimnazjum nr 1)
im. Hugona Dionizego Steinhausa
ul. Jelenia 7, 54-242 Wrocław
https://www.sp5.wroclaw.pl/

 

Terminy: 

zgłoszenia szkół: do 16 II 2024
mejlem na adres: sekretariat.sp005@wroclawskaedukacja.pl
eliminacje szkolne: 1 III 2024. godz. 13-15
finał w SP 5 Ww: 26 IV 2024, godz. 9-13

 

Konkurs jest bardzo ciekawy ze względu na nietypową formułę finału, w którym rozwiązywane są praktyczne interdyscyplinarne problemy. Ich geneza ściśle wiąże się z osobą bohatera konkursu. Konkurs rozwija twórcze myślenie, łączy wiedzę z zakresu różnych przedmiotów szkolnych, integruje uczniów i przybliża sylwetkę i osiągnięcia Hugona Steinhausa.

 

Historia: 

Konkurs organizowany był w latach 2007-2018 dla gimnazjalistów. W roku 2024 został reaktywowany (po 6 latach przerwy) dla uczniów klas VII i VIII szkół podstawowych. 

Oto zwycięzcy kolejnych edycji i tematy przewodnie:

  • I - 2007 - Wielokąty i konstrukcje
    GIM ATUT Wrocław
    Oliwer Czyż, Emilia Kopeć, Paweł Stopa
  • II - 2008 - Wstęga Möbiusa
    GIM ATUT Wrocław
    Michał Balicki, Katarzyna Beker, Oliwer Czyż, Dorian Turkiewicz
  • III - 2009 - Notacja Steinhausa
    GIM ATUT Wrocław
    Michał Balicki, Marek Granowicz, Hubert Jarosz, Nel Krzywda-Pogorzelska
  • IV - 2010 - Sprawiedliwy podział
    GIM 2 Wołów
    Kacper Grobelny, Alex Piętoń, Marcin Muszyński, Monika Toczek
  • V - 2011 - Zegarmistrz słoneczny
    GIM 48 Wrocław
    Michał Bogacz, Michał Kotleszka, Kamil Kundera, Kacper Kuszczyński
  • VI - 2012 - Wynalazki Steinhausa
    Niepubliczne GIM Wołów
    Natalia Gmur, Olga Gumienna, Noemi Nejman, Maria Stodolna
  • VII - 2013 - Algorytmy
    GIM 48 Wrocław
    Jakub Chrząstek, Marcin Jaszek, Rafał Skwarek, Jakub Trzciński
  • VIII - 2014 - Objętości brył
    GIM 10 Wrocław (przy IX LO)
    Katarzyna Łukasiewicz, Kamil Śmigielski, Barbara Zięba
  • IX - 2015
    GIM 29 Wrocław
    Krzysztof Bykowski, Grzegorz Jankiewicz, Łukasz Jędrejko, Kacper Lipowicz
  • X - 2016
    GIM 38 Wrocław
    Joanna Baj, Filip Ferenc, Radosław Girul, Mikołaj Połomka
  • XI - 2017
    GIM 37 Wrocław
    Aleksandra Buk, Aleksander Raczek, Pola Soczomska, Kinga Wolszczak
  • XII - 2018
    SP 65 Wrocław

 Po zawodach odbyły się odczyty:

  • 2007 - Małgorzata Mikołajczyk (IM UWr) Wielokąty gwiaździste
  • 2008 - Małgorzata Mikołajczyk (IM UWr) Ćwiczenia ze wstążką
  • 2009 - Małgorzata Mikołajczyk (IM UWr) Skąd się biorą duże liczby?
  • 2010 - Małgorzata Mikołajczyk (IM UWr) O sprawiedliwym podziale
  • 2011 - Adam Morawiec (IM UWr) Ten zegar stary...
  • 2012 - Adam Morawiec (IM UWr) Hugo Steinhaus i jego wynalazki
  • 2013 - prof. Jacek Cichoń (IMiI PWr) Matematyka czy informatyka - oto jest pytanie 
  • 2014 - Małgorzata Mikołajczyk (IM UWr) Plastrowanie brył
  • 2015 - Klaudia Kunert (studentka IM UWr) Okręgi w różnych metrykach
  • 2016 - Malwina Cyranowicz, Marita Talaga (studentki UWr) Pierwsze maszyny liczące
  • 2017 - prof. Marek Bożejko (IM UWr) Matematyka w muzyce i muzyka w matematyce
  • 2018 - dr hab. Piotr Borodulin-Nadzieja (IM UWr) Chińskie twierdzenie o resztach

Uroczyste zakończenie konkursu uświetniają występy szkolnego chóru kameralnego i zespołu tańca nowoczesnego - oba pod kierunkiem p. Piotra Jarońskiego.   




Zamieszczone zdjęcia pochodzą z rozgrywek w 2008 roku.

 

Skrót regulaminu: 
  • Gimnazja wrocławskie otrzymają zawiadomienia i kartę zgłoszenia, którą należy odesłać faksem, elektronicznie lub pocztą.
  • W eliminacjach uczniowie rozwiązują indywidualnie w swoich szkołach w czasie 45 minut test międzyprzedmiotowy, sprawdzający wiedzę z przedmiotów matematyczno-przyrodniczych i humanistycznych, umiejętność szyfrowania i twórcze myślenie. Karty odpowiedzi wysyła się organizatorowi najpóźniej następnego dnia po konkursie.
  • Do finału wchodzi z każdej szkoły czteroosobowa drużyna.
  • W finale drużyny rozwiązują zadania praktyczne z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych i humanistycznych, sprawdzana jest też umiejętność szyfrowania oraz znajomość życia i twórczości Hugona Dionizego Steinhausa.
  • Po części konkursowej zawodnicy i ich opiekunowie uczestniczą w wykładzie popularnonaukowym, po którym ogłaszane są wyniki.
  • Zwycięzca otrzymuje główną nagrodę - statuetkę Hugona.

 

Przykładowe zadania: 

ELIMINACJE

1. Rysunek przedstawia różne ułożenia dwóch metalowych klocków na poziomej, metalowej płycie. Siła potrzebna do wprawienia ich w ruch będzie:
A) mniejsza w I przypadku
B) mniejsza w II przypadku
C) jednakowa w obu przypadkach
D) odpowiedź zależy od rodzaju metalu, z jakich wykonane są klocki
E) inna odpowiedź

2. Uczeń, rozwiązując zadanie, napisał: $\sqrt{a+b}=\sqrt{a}+\sqrt{b}$ .
Jakie warunki spełniały liczby a i b, jeżeli wynik był prawidłowy?
A) a = -b
B) a = b
C) a·b = 0
D) a i b są kwadratami liczb naturalnych
E) inna odpowiedź

3. W ośmiokącie foremnym poprowadzono dwie równoległe najdłuższe przekątne. Jaką częścią pola ośmiokąta jest pole figury jaką wycięły one z tego ośmiokąta?

4. Cyfrom przyporządkowane są kolejne litery tak jak na klawiaturze telefonu. Co to za wyraz: 526487?

FINAŁ

1. Hugonotki. Z poniższej rozsypanki wyrazowej ułóż 8 hugonotek, z których słynął Steinhaus.

2. Hugonotki mix. Pięć aforyzmów Hugona Steinhausa zostało pomieszanych, tak że powstało pięć nowych myśli. Przywróć właściwe brzmienie aforyzmom Steinhausa.

  • Człowiek selekcjonuje automatycznie i bezbłednie adresatów.
  • Dowcip jest szyfrem, aby uczyć matematyki innych.
  • Dlaczego ludzie uczą się matematyki? Dzięki rozpowszechnieniu oświaty.
  • Jedną z cech głupstwa jest, (że) można dziś czytać, pisać i publikować, nie przestajac być analfabetą.
  • Logika jest dowodem boskości zwierzęcia.    

3. Państwa. Steinhaus wiele podróżował. W młodości zdobywał wykształcenie na uczelniach polskich i zagranicznych, a będąc znanym matematykiem był często zapraszany na konferencje i wykłady. Dopasuj kontury, flagi i nazwy państw, które odwiedzał Steinhaus.

4. Atbasz. To jeden z najstarszych szyfrów wymyślony przez Hebrajczyków 500 lat p.n.e. Wykorzystywał on 22 litery alfabetu hebrajskiego i był przykładem tzw. szyfru rotacyjnego, w którym pierwszą literę zastępowano ostatnią, drugą przedostatnią itd. Stosując tę zasadę przetłumacz i wykonaj zakodowane polecenie.
ŻEŹŃJGJĆBYTÓĆŻEFUJHJJRTMCPYJHŻHDMFJGEFJNTUJŁHTNDCL
ÓNTEFŻNHOTĆJGJNJŃYŹOŻĆCAD

5. Chiński tangram. Ze wszystkich klocków tangramu ułóż figurę osiowosymetryczną (różną od kwadratu).

6. Sprawiedliwy podział. Kielich w kształcie stożka jest wypełniony po brzegi winem. Piotr i Jan chcą się podzielić napojem sprawiedliwie. Piotr zaproponował, aby Jan podzielił sok, a on wybierze swoją porcję. Jan przelał do drugiego naczynia tyle wina, że część pozostała w kielichu sięgała 3/4 wysokości. Piotr wybrał to, co pozostało w kielichu. Czy dobrze zrobił? Uzasadnij odpowiedź.  

 

Powrót na górę strony