Strona główna › LIGA ZADANIOWA › Historia matematyki › rok szkolny 2020/21

marzec 2021

Data ostatniej modyfikacji:
2021-04-9

Zad. 1. Podaj przynajmniej trzech autorów, którzy wykonali serię karykatur znanych matematyków.

Zad. 2. Z kiedy pochodzi nastarszy znaleziony artefakt całkowicie nieużytkowy, świadczący o zainteresowaniu praczłowieka wiedzą o otaczającym go świecie, próbami jej porządkowania, opisywania, wyjaśniania? Co to za przedmiot i co (prawdopodobnie) przedstawia?   

Zad. 3. Wypełnij tabelkę do gry w "państwa-miasta" dotyczącą zarania danej kultury.

 

 

Wyniki: 

W tym miesiącu punkty zdobyli:

  • 3 pkt. - Daria Bumażnik - studentka chemii i toksykologii sądowej na UWr, Krystyna Lisiowska - redaktor z Warszawy, Bolesław Mokrski - emerytowany nauczyciel matematyki z Przyszowic,
  • 2 pkt. - Krzysztof Danielak - student data science na UE Wrocław.

 

Odpowiedzi: 

Zad. 1. Znani autorzy karykatur słynnych matematyków:

  • Julien Léopold Boilly (1796-1874) - w 1820 wykonał album zawierający 73 karykatury ówczesnych członków Instytutu Francuskiego (Album de 73 portraits-charge aquarellés des membres de l'Institut de France). W albumie znajdują się portrety Pierre'a Simona de Laplace'a, Adriena-Marie Legendre'a oraz Jeana Baptiste'a Fouriera. Więcej na ten temat przeczytasz na Portalu tutaj.
  • Jerzy Szwajcer ps. Jotes (1892-1967) - rysownik, dziennikarz, karykaturował znanych polityków (Piłsudskiego, Wojciechowskiego), oficerów WP, artystów, sportowców i naukowców, m. in. wykonał karykatury matematyków podczas III Polskiego Zjazdu Matematycznego Warszawa 28 IX - 3 X 1937.
  • Leon Jeśmanowicz (1914-1989) - matematyk z UMK w Toruniu, przez ponad 50 lat karykaturował matematyków podczas różnych spotkań, część prac była wystawiana w 1994 w Muzeum Karykatury w Warszawie. Większość można obejrzeć tutaj. W darze toruńskiemu oddziałowi PTM przekazała je żona profesora - Sabina Jeśmanowicz.
  • Józef Tarłowski (1931-2006) - lubelski rysownik i karykaturzysta, doktor matematyki, nauczyciel szkolny i akademicki. Wśród karykatur znanych lublinian wykonał cykl karykatur profesorów UMCS, w tym matematyków (Kazimierz Goebel) - większość tych prac można obejrzeć tutaj.
  • Steve Panton - londyński ilustrator, wykonał serię "cyfrowych" karykatur na okładce książki Iana Stewarta Krótka historia wielkich umysłów. Genialni matematycy i ich dzieła.
  • Tomasz Broda (1967- ) - wrocławski rysownik, wykonał serię plakatów Zrób sobie matematyka eksponowaną w Instytucie Matematycznym UWr. Więcej o karykaturach Brody można przeczytać na Portalu tutaj.

Zad. 2. Najstarszye nieużytkowe artefakty to znaki na kościach, figurki, malowidła naskalne, ozdoby i groby. Najstarsze malunki figuratywne w jaskiniach krasowych datowane na ok. 40000-35000 lat p.n.e. odnaleziono w Maros-Pangkep (Indonezja) lub Monte Castillo w Puente Viesgo (Hiszpania). Przedstawiają sceny myśliwskie i odciski dłoni. Artefakty prowadzące do późniejszej matematyki to głównie inskrypcje na kościach:

  • kość z Lebombo - wykonana ok. 35 000 lat p.n.e w RPA, przedstawia 29 nacięć reprezentujących prawdopodobnie dni kalendarza księżycowego;
  • kość z Blanchard - wykonana ok. 30 000 lat p.n.e, przedstawia zapis zmian faz Księżyca w ciągu kolejnych 69 nocy;
  • kość z Dolnich Vestonic - wykonana ok. 28000 lat p.n.e. na terenie czeskich Moraw, przedstawia 57 nacięć, z których pierwsze 25 zostało pogrupowane po 5 nacięć równej długości, prawdopodobnie odnoszą się do rachunków w systemie piątkowym;
  • kość z Ishango - wykonana ok. 25000 lat p.n.e. na terenie dzisiejszego Kongo, przedstawia trzy rzędy pogrupowanych nacięć rysami różnej długości, stanowi prawdopodobnie zapis rachunków, zestawienia liczb pierwszych lub faz księżyca w ciągu 6 miesięcy księżycowych.

 

Zad. 3. Oto przykład wypełnienia tabeli.

 

‹ kwiecień 2021w góręluty 2021 ›

Powrót na górę strony