Ramowe plany nauczania

Ramowy plan nauczania określa:

• tygodniowy (semestralny) wymiar godzin dla uczniów poszczególnych klas lub semestrów w danym typie szkoły przeznaczonych na realizację obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, w toku których odbywa się edukacja wczesnoszkolna, nauczanie przedmiotów lub bloków przedmiotowych, oraz zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia w zawodzie i zajęć z wychowawcą, 
• minimalny tygodniowy wymiar godzin zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych, 
• minimalny wymiar godzin zajęć z zakresu doradztwa zawodowego, 
• tygodniowy (semestralny) wymiar godzin do dyspozycji dyrektora szkoły przeznaczonych na zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia uczniów, w szczególności zajęcia związane z kształtowaniem aktywności i kreatywności uczniów, w przypadku szkół prowadzących kształcenie zawodowe – również na zajęcia związane z kształtowaniem kompetencji zawodowych, w przypadku liceum ogólnokształcącego dla dorosłych – również na realizację przedmiotów w zakresie rozszerzonym. 

Zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych nie prowadzi się w szkołach specjalnych zorganizowanych w podmiotach leczniczych. 
Ramowy plan nauczania obejmuje również: 

• zajęcia religii lub etyki, 
• zajęcia wychowania do życia w rodzinie,  
• zajęcia języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej, języka regionalnego oraz naukę własnej historii i kultury, 
• zajęcia sportowe w oddziałach i szkołach sportowych oraz oddziałach i szkołach mistrzostwa sportowego,  
• dodatkowe zajęcia edukacyjne, zajęcia języka migowego oraz naukę geografii państwa, z którego obszarem kulturowym utożsamia się mniejszość narodowa (w przypadku przyznania przez organ prowadzący szkołę godzin na realizację tych zajęć),  
• zajęcia z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. 

Organ prowadzący szkołę na wniosek dyrektora szkoły może przyznać nie więcej niż 3 godziny tygodniowo dla każdego oddziału lub grupy międzyklasowej w danym roku szkolnym, a w przypadku szkół w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich – od 6 do 12 godzin. Mogą one zostać przeznaczone na:

• okresowe lub roczne zwiększenie liczby godzin wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych; 
• realizację dodatkowych zajęć edukacyjnych; 
• realizację zajęć języka migowego;  
• naukę geografii państwa, z którego obszarem kulturowym utożsamia się mniejszość narodowa, 

W przypadku wprowadzenia dodatkowych zajęć do planu udział uczniów w tych zajęciach jest obowiązkowy.

Na podstawie ramowego planu nauczania dyrektor szkoły ustala szkolny plan nauczania, w którym określa dla poszczególnych klas i semestrów na danym etapie edukacyjnym tygodniowy (semestralny) semestralny rozkład zajęć dla:

• obowiązkowych zajęć edukacyjnych  
• zajęć z wychowawcą, 
• zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego, 
• zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych, 
• dodatkowych zajęć edukacyjnych, jeżeli takie zajęcia są w szkole prowadzone. 

W szkolnym planie nauczania uwzględnia się również rozkład zajęć:

• religii lub etyki, 
• wychowania do życia w rodzinie,  
• języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej, języka regionalnego oraz naukę własnej historii i kultury 
• sportowe w oddziałach i szkołach sportowych oraz oddziałach i szkołach mistrzostwa sportowego,  
• dodatkowe zajęcia edukacyjne, zajęcia języka migowego oraz naukę geografii państwa, z którego obszarem kulturowym utożsamia się mniejszość narodowa,  
• zajęcia z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej,

Obowiązkowe zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia ogólnego mogą być zestawione w blok przedmiotowy, w ramach którego jest prowadzone zintegrowane nauczanie treści i umiejętności z różnych dziedzin wiedzy, realizowane w toku jednolitych zajęć edukacyjnych, pod warunkiem zapewnienia realizacji celów kształcenia i treści nauczania wynikających z podstawy programowej kształcenia ogólnego oraz zachowania wymiaru godzin poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych na danym etapie edukacyjnym.

Obowiązkowe zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia w zawodzie ustala dyrektor szkoły.

W liceum ogólnokształcącym i technikum przedmioty ujęte w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie rozszerzonym mogą być realizowane w oddziale, grupie oddziałowej i grupie międzyoddziałowej, a za zgodą organu prowadzącego – także w grupie międzyszkolnej.

Dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii rady szkoły, a jeżeli rada szkoły nie została powołana po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, rady rodziców i samorządu uczniowskiego przeznacza godziny stanowiące różnicę między sumą godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego określoną w ramowym planie nauczania dla danego typu szkoły a minimalną liczbą godzin kształcenia zawodowego dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie określoną w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego na:

• zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia w zawodzie lub

• realizację obowiązkowych zajęć edukacyjnych: przygotowujących uczniów do uzyskania dodatkowych umiejętności zawodowych związanych z nauczanym zawodem, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe, lub przygotowujących uczniów do uzyskania kwalifikacji rynkowej funkcjonującej w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, związanej z nauczanym zawodem, lub przygotowujących uczniów do uzyskania dodatkowych uprawnień zawodowych przydatnych do wykonywania nauczanego zawodu, uzgodnionych z pracodawcą, których treści nauczania ustalone w formie efektów kształcenia są przydatne do wykonywania nauczanego zawodu.
 

Dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność oraz uczniów szkół w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich można przedłużyć okres nauki

• w szkole podstawowej o jeden rok – na I etapie edukacyjnym, o dwa lata – na II etapie edukacyjnym, 
• w szkole ponadpodstawowej o jeden rok. 

Decyzję o przedłużeniu okresu nauki uczniowi posiadającemu orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność podejmuje rada pedagogiczna po uzyskaniu: 

• opinii zespołu, z której wynika potrzeba przedłużenia uczniowi okresu nauki, w szczególności z powodu znacznych trudności w opanowaniu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego lub efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach, oraz 
• zgody rodziców ucznia albo pełnoletniego ucznia.  

Decyzję o przedłużeniu okresu nauki uczniowi szkoły w zakładzie poprawczym lub schronisku dla nieletnich podejmuje dyrektor szkoły, po uzyskaniu opinii rady pedagogicznej, z której wynika potrzeba przedłużenia uczniowi okresu nauki, w szczególności z powodu znacznych trudności w opanowaniu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego lub efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach.

Decyzje, o przedłużeniu nauki podejmuje się w przypadku szkoły podstawowej na I etapie edukacyjnym – nie później niż do końca roku szkolnego w klasie III, na II etapie edukacyjnym – nie później niż do końca roku szkolnego w klasie VIII w przypadku szkoły ponadpodstawowej – nie później niż do końca roku szkolnego w ostatnim roku nauki

Dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niedostosowanie społeczne lub zagrożenie niedostosowaniem społecznym, uczęszczających do branżowych szkół I stopnia w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych lub młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, oraz uczniów uczęszczających do branżowych szkół I stopnia w zakładach poprawczych lub schroniskach dla nieletnich można skrócić okres nauki do dwóch lat, pod warunkiem zachowania wymiaru godzin poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych przewidzianego dla trzyletniego okresu nauczania, z tym że wymiar godzin zajęć wychowania fizycznego określa art. 28 ust. 2 ustawy – Prawo oświatowe.

Decyzję o skróceniu okresu nauki uczniowi posiadającemu orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niedostosowanie społeczne lub zagrożenie niedostosowaniem społecznym, uczęszczającemu do branżowej szkoły I stopnia w młodzieżowym ośrodku wychowawczym lub młodzieżowym ośrodku socjoterapii, podejmuje rada pedagogiczna:

• po uzyskaniu opinii zespołu, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 127 ust. 19 pkt 2 ustawy – Prawo oświatowe, z której wynika potrzeba skrócenia uczniowi okresu nauki, a poziom osiągnięć ucznia rokuje opanowanie wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia i efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego w ciągu dwóch lat, oraz
• po zasięgnięciu opinii rodziców ucznia, której termin nie krótszy niż 14 dni roboczych wyznacza rodzicom ucznia dyrektor szkoły termin na wyrażenie opinii, brak opinii rodziców w wyznaczonym terminie oznacza rezygnację z jej wyrażenia.

Decyzję o skróceniu okresu nauki uczniowi uczęszczającemu do branżowej szkoły I stopnia w zakładzie poprawczym lub schronisku dla nieletnich podejmuje dyrektor szkoły, po uzyskaniu opinii rady pedagogicznej, z której wynika potrzeba skrócenia uczniowi okresu nauki, a poziom osiągnięć ucznia rokuje opanowanie wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia i efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego w ciągu dwóch lat.
 

W klasach IV–VIII szkoły podstawowej, branżowej szkole I stopnia, liceum ogólnokształcącym, technikum, branżowej szkole II stopnia i szkole policealnej podział na grupy jest obowiązkowy:

• na obowiązkowych zajęciach z informatyki w oddziałach liczących więcej niż 24 uczniów; zajęcia mogą być prowadzone w grupie oddziałowej lub międzyoddziałowej liczącej nie więcej niż 24 uczniów; liczba uczniów w grupie nie może przekraczać liczby stanowisk komputerowych w pracowni komputerowej, 
• na obowiązkowych zajęciach z języków obcych nowożytnych w oddziałach liczących więcej niż 24 uczniów; zajęcia mogą być prowadzone w grupie oddziałowej lub międzyoddziałowej liczącej nie więcej niż 24 uczniów; przy podziale na grupy należy uwzględnić stopień zaawansowania znajomości języka obcego nowożytnego,  
• na nie więcej niż połowie godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, dla których z treści programu nauczania wynika konieczność prowadzenia ćwiczeń, w tym laboratoryjnych – w oddziałach liczących więcej niż 30 uczniów,  
• na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia w zawodzie, dla których z treści programu nauczania do zawodu wynika konieczność prowadzenia ćwiczeń, w tym laboratoryjnych – w oddziałach liczących więcej niż 30 uczniów,  
• w przypadku prowadzenia kształcenia w zawodzie na podstawie modułowego programu nauczania do zawodu, zgodnie z wymogami określonymi w tym programie, 
• na zajęciach praktycznej nauki zawodu,  
• na obowiązkowych zajęciach wychowania fizycznego; zajęcia mogą być prowadzone w grupie oddziałowej, międzyoddziałowej lub międzyklasowej, a w przypadku zespołu szkół – także w grupie międzyszkolnej, liczącej nie więcej niż 26 uczniów, z tym że jeżeli w skład grupy oddziałowej, międzyoddziałowej, międzyklasowej lub międzyszkolnej wchodzą uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność uczęszczający do oddziałów integracyjnych lub uczniowie oddziałów specjalnych, liczba uczniów w grupie nie może być większa niż liczba uczniów odpowiednio w oddziale integracyjnym lub oddziale specjalnym. 

W oddziałach integracyjnych i oddziałach specjalnych liczących co najmniej 3 uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na niepełnosprawność, na zajęciach z informatyki, jezyków obcych i ćwiczeniach laboratoryjnych, podział na grupy jest obowiązkowy, z tym że grupa oddziałowa, międzyoddziałowa lub międzyklasowa nie może liczyć mniej niż 5 uczniów.

W przypadku oddziałów liczących odpowiednio nie więcej niż 24, 26 lub 30 uczniów na zajęciach, obowiązkowych podziału na grupy można dokonywać za zgodą organu prowadzącego szkołę.

W klasach IV–VIII szkoły podstawowej i w szkole ponadpodstawowej zajęcia wychowania fizycznego, w zależności od realizowanej formy tych zajęć, mogą być prowadzone łącznie albo oddzielnie dla dziewcząt i chłopców.

W latach szkolnych 2019/2020–2022/2023 w pięcioletnim technikum, w którym prowadzi się klasy dotychczasowego czteroletniego technikum, oraz w branżowej szkole I stopnia, w której prowadzi się klasy branżowej szkoły I stopnia przeznaczone dla uczniów będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum, obowiązkowe zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia zawodowego mogą być realizowane w oddziale lub w grupie międzyoddziałowej, obejmujących odpowiednio uczniów klas pięcioletniego technikum i czteroletniego technikum oraz uczniów klas branżowej szkoły I stopnia dla absolwentów ośmioletniej szkoły podstawowej i klas branżowej szkoły I stopnia dla absolwentów dotychczasowego gimnazjum.

Ramowe plany nauczania określone odpowiednio w załącznikach nr 4 i 5 do rozporządzenia, w zakresie dotyczącym ustalania przez dyrektora liceum ogólnokształcącego albo technikum jednego przedmiotu spośród przedmiotów: filozofia, plastyka, muzyka oraz język łaciński i kultura antyczna, który będzie realizowany w klasie I, stosuje się począwszy od roku szkolnego 2020/2021. W roku szkolnym 2019/2020 dyrektor liceum ogólnokształcącego albo technikum ustali jeden przedmiot spośród przedmiotów: filozofia, plastyka i muzyka, który będzie realizowany w klasie I.

Przepisy rozporządzenia stosuje się:

• począwszy od roku szkolnego 2019/2020 w: a) szkole podstawowej, b) czteroletnim liceum ogólnokształcącym, c) pięcioletnim technikum, d) klasie I branżowej szkoły I stopnia, która rozpoczyna się z dniem 1 września 2019 r. lub z dniem 1 lutego 2020 r., a w latach następnych również w kolejnych klasach tej szkoły, e) szkole specjalnej przysposabiającej do pracy, g) semestrach I szkoły policealnej, a w latach następnych również w kolejnych semestrach szkoły policealnej;

• począwszy od roku szkolnego 2020/2021 – w branżowej szkole II stopnia dla uczniów, którzy realizowali ramowy plan nauczania dla branżowej szkoły I stopnia przeznaczony dla uczniów będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum;
• począwszy od roku szkolnego 2022/2023 – w branżowej szkole II stopnia dla uczniów, którzy realizowali ramowy plan nauczania dla branżowej szkoły I stopnia przeznaczony dla uczniów będących absolwentami ośmioletniej szkoły podstawowej.

W roku szkolnym:
2019/2020 – w:

• klasie I branżowej szkoły I stopnia w odniesieniu do oddziałów dla uczniów będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum, którzy rozpoczęli naukę z dniem 1 lutego 2019 r.,
• klasach II i III branżowej szkoły I stopnia w odniesieniu do oddziałów dla uczniów będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum,
• semestrach II–V szkoły policealnej,

2020/2021 – w:

• klasie II branżowej szkoły I stopnia będącej kontynuacją klasy uczniów będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum, którzy rozpoczęli naukę z dniem 1 lutego 2019,
• klasie III branżowej szkoły I stopnia w odniesieniu do oddziałów dla uczniów będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum,
• semestrach IV i V szkoły policealnej.

Tabele ramowych planów nauczania dla poszczególnych typów szkol z tygodniowy wymiarem godzin w każdej klasie znajdują się w załącznikach 1-16 rozporządzenia. 

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 2019 r.