Poezja konkretna Stanisława Dróżdża

Data ostatniej modyfikacji:
2014-09-27

Stanisław Dróżdż (ur. 1939 Sławków, zm. 2009 Wrocław) był wielce znaczącą postacią dla kultury Wrocławia. Studia filologiczne odbył na tutejszym Uniwersytecie w latach 1959-1964. Pracę magisterską nt. twórczości polskich konkretystów obronił w roku 1979. Sam jest jednym z najwybitniejszych przedstawicieli kierunku poezji konkretnej, w której wykorzystywał wiele elementów matematyzacji. Swoje prace nazywał "pojęciokształtami". Galerię tych prac można obejrzeć na stronie www artysty.

Swoje prace wystawiał w największych galeriach w Polsce i na świecie (Foksal, Centrum Sztuki Współczesnej "Zamek Ujazdowski" - Warszawa, Muzeum Sztuki - Łódź, Muzeum Narodowe - Szczecin, Museum of Contemporary Art - Los Angeles, Schwarz Galeria d'Arte - Mediolan, Schlossgalerie - Drezno, Pałac Sztuk Pięknych - Budapeszt). W 2009 roku miał monograficzną wystawę swoich prac we wrocławskim Muzeum Narodowym, a w 2010 na Studium Generale UWr odbył się wykład na temat związków jego twórczości z matematyką. Dróżdż był jak dotąd jedynym wrocławskim artystą, który reprezentował Polskę indywidualną wystawą na Biennale Sztuki Współczesnej w Wenecji w 2003 roku. Na "Bunkrze Sztuki" na pl. Strzegomskim jest na stałe eksponowany fragment jednej z jego prac pt. "Klepsydra".

Alea iacta est (kości zostały rzucone)
ekspozycja podczas 50. Biennale Sztuki Współczesnej w Wenecji

Ściany pawilonu polskiego pokrywa tapeta wypełniona szczelnie kośćmi do gry. Po obu stronach wejścia oprawione w ramki wiszą instrukcje gry w kilkudziesięciu językach. Na środku znajduje się stół i jedno krzesło. Na stole zestaw sześciu kości. Światło jest rozproszone, mleczne, odrealniające, wprowadzające nastrój jak ze snu.

Instrukcja głosi:

jest 46 656 (= 66)możliwości układu 6 kostek
wszystkie kombinacje zostały umieszczone na ścianie
weź kości leżące na stole i rzuć
zestaw je razem w jednym rzędzie
spróbuj odnaleźć ten układ na ścianie
jeżeli Ci się to uda - wygrywasz, jeżeli nie – przegrywasz
wygrałem ja 

Zdjęcia pochodzą ze strony http://www.drozdz.art.pl

Komentarz autora:

gra jest marzeniem o wygranej
gra jest archetypiczną formą sytuacji konfliktowej
gra jest najprostszym symbolem relacji marzenie-konflikt

Formuła: "sen – marzenie – konflikt" w swoich elementach znana jest człowiekowi na co dzień, albowiem codziennie śpi, marzy (we śnie i na jawie) oraz popada w mniejsze lub większe konflikty różnych rozmiarów (od konfliktów między jednostkami aż po konflikty z samym sobą). Sprowadzenie do jednego dzieła sztuki staje się wspólnym mianownikiem marzenia i konfliktu.

Można je traktować dosłownie lub w przenośni i w zależności od tego, czy w jednej czy w drugiej wersji pokrywają się ze sobą, możemy nimi dywagować na płaszczyźnie dzieła sztuki.

Gra w kości - wynalazek homeryckiego mędrca Palamedesa – zakłada, że gra się z kimś o coś (tak jak np. gra rycerza ze śmiercią w filmie Bergmana "Siódma pieczęć"), ja zaś - korzystając z jego wynalazku - zakładam możliwość gry z samym sobą o "nic”. 

Więcej o poezji Stanisława Dróżdża oraz jej związkach z matematyką można przeczytać na Portalu w artykule Elżbiety Łubowicz Matematyka w poezji Dróżdża.

 

 

Powrót na górę strony