Pudełka z siatek

Data ostatniej modyfikacji:
2024-04-1
Autor: 
Ewa Karolczak
grafik komputerowy
Poziom edukacyjny: 
nauczanie blokowe
szkoła podstawowa
szkoła średnia z maturą
szkoła profilowana zawodowa
Dział matematyki: 
geometria przestrzenna

Do wykonania praktycznych i nietrudnych pudełek wykorzystamy możliwości, jakie daje program Poly Pro (do darmowego pobrania). Sam program był już opisany na Portalu. A oferuje on naprawdę dużo! Przeanalizujemy wybrane modele i pokażemy, jak można wykorzystać ich siatki do skonstruowania wielościennych pojemników.

Modele z siatek wymagają dokładności na każdym etapie: konstruowania siatki, wycinania, zaginania i klejenia. Dlatego budowanie pudełek warto zacząć od prostszych modeli, które pozwolą nabrać nieco wprawy. Im więcej ścianek, tym trudniej jest zapanować nad całością. Duże bryły przy źle dobranym papierze lub niewłaściwej technice klejenia, łatwo się odkształcają lub gniotą.

Kilka uwag praktycznych

  • Do wykonania pudełek najlepiej jest używać grubych i sztywnych papierów.
  • Niezbędne są ostre i dobrze tnące nożyczki.
  • Aby uzyskać ładnie zagiętą krawędź, można przyłożyć do niej linijkę, a następnie wzdłuż tej krawędzi przejechać czymś ostrym (np. szpilką, nożykiem, ostrą częścią nożyczek itp. ). Trzeba zrobić to na tyle delikatnie, żeby nie przeciąć papieru, ale na tyle mocno, żeby go lekko zarysować.
  • Skleić model można na różne sposoby, np. taśmą klejącą albo smarując klejem krawędzie ścianek albo doklejając osobne skrzydełka-łączniki.
  • Wieczko powinno być o 1-2 mm większe od denka, żeby elementy można było łatwo nasuwać jeden na drugi. W przypadku gdy wieczko przypomina nakładaną czapeczkę, nie ma to jednak aż tak dużego znaczenia.

W artykule przeanalizujemy trzy wielościenne pudełka. Ustawiliśmy je według rosnącego stopniu trudności wykonania. Każde z nich będzie sklejone inną techniką. Program Poly Pro daje oczywiście o wiele większe możliwości wyboru brył, swobodnego ich obracania i oglądania ich ze wszystkich stron, a także rozkładania na siatki.

Dwunastościan

Z grupy wielościanów platońskich (foremnych) wybieramy dwunastościan.

Zarówno bryłę jak i siatkę można skopiować, wkleić do innego programu i przerobić odpowiednio do własnych potrzeb. Obiekty mają postać grafiki wektorowej, co jest szczególnie korzystne dla osób posługujących się programami typu Adobe Illustrator czy CorelDraw.

Już na tym etapie możemy zaplanować, w którym miejscu pudełko będzie otwarte i jak duży będzie ten otwór. W tym celu pozbędziemy się jednej ścianki (zaznaczonej żółtym znakiem X).

 

Teraz zaplanujemy wieczko. Oczywiście musi to być taki sam element, jaki wcześniej usunęliśmy. Żeby ładnie trzymał się na pudełku, należy dołożyć do niego wszystkie ścianki z którymi sąsiaduje, tak aby ostateczny kształt wieczka pokrywał się z kształtem pudełka.

Siatkę w formacie pdf można pobrać, klikając w poniższy obrazek.

 

 

Powyższe pudełko jest zrobione z papieru formatu A4 o gramaturze 250 g/m2 i klejone na krawędziach klejem magic (przezroczystym, elastycznym i dosyć szybko schnącym). 

Uwaga praktyczna - jeśli to możliwe, należy zetknąć dwie krawędzie, trzymać je tak, żeby się nie rozjeżdżały, a następnie od wewnętrznej strony (w miejscu zetknięcia) nałożyć warstwę kleju. Przytrzymać chwilę, aż klej zacznie zasychać. Taka technika klejenia daje ciekawy efekt, ale wymaga dobrego kleju, precyzji i cierpliwości. 

Rhombicuboctahedron

(Sześcioośmiościan rombowy)

Kolejny wielościan należy do rodziny archimedesowych (półforemnych).

 

Tym razem odetniemy z bryły więcej niż jedną ściankę.

PUDEŁKO

Przyglądając się siatce, trudno odnaleźć ścianki, które chcemy usunąć, natomiast stosunkowo łatwo wskazać te, które mają pozostać.

 

WIECZKO

Podobnie jak poprzednio do odciętej części dokładamy przylegające ścianki. Łatwo zauważyć, że pudełko i wieczko będą wyglądały tak samo. Jednak żeby pudełko dało się zamknąć, jedna z tych części musi być nieznacznie większa od drugiej.

 

Siatki do pobrania. 

 

 

Pudełko jest zrobione z dwóch kartek papieru formatu A4 o gramaturze 250 g/m2 i klejone na krawędziach przeźroczystą taśmą klejącą. 

Efekt końcowy jest słabszy niż poprzednio - taśma jest błyszcząca i widoczna. Jednak bezsprzecznie jest to metoda łatwa, szybka i przyjemna.

Truncated Icosahedron

(Dwudziestościan ścięty)

To jeszcze jedna bryła archimedesowa.

Wybieramy linię cięcia.

PUDEŁKO

Podobnie jak poprzednio i tutaj łatwiej wskazać elementy, które mają pozostać.

WIECZKO

Siatki do pobrania.

 

Im bardziej rozbudowana siatka, tym trudniej ją kleić. Czasem pojawia się problem z dosięgnięciem i przytrzymaniem ścianek znajdujących się w głębi. Wtedy warto odciąć którąś „odnogę”, skracając tym samym siatkę. Oczywiście wcześniej trzeba zaznaczyć miejsce cięcia, ponieważ odcięty fragment trzeba będzie później przykleić w tym samym miejscu.

 

Ta bryła została sklejona za pomocą skrzydełek. Dodatkowe elementy wklejone na krawędziach po wewnętrznej stronie skutecznie usztywniają całą konstrukcję. Warto wyciąć je z takiego samego papieru jak siatka, wówczas będą ładnie maskować różne niedociągnięcia.

 

...

Instrukcje wykonania innych skomplikowanych modeli pudełek z siatek (w kształcie graniastosłupów sześciokątnego oraz ośmiokątnego) znajdziesz na Portalu tutaj.

 

.

Powrót na górę strony