kwiecień 2017

Zad. 1. Wawrzyniec Korwin (ur. w Środzie Śląskiej przed 1470, zm. we Wrocławiu 1527) w latach 1489-1494 wykładał jako docent w Akademii Krakowskiej m.in. astronomię, filozofię, geografię, retorykę, literaturę grecką oraz literaturę rzymską. Działał również w Towarzystwie Literackim Nadwiślańskim (Sodalitas Litteraria Vistulana). Po powrocie na Śląsk od 1494 był rektorem szkoły parafialnej w Świdnicy oraz pisarzem miejskim, w 1499 został rektorem szkoły św. Elżbiety we Wrocławiu, a od 1503 był także pisarzem miejskim Wrocławia. Podczas pobytu w Krakowie zaprzyjaźnił się z Mikołajem Kopernikiem. W czasach kiedy Kopernik był scholastykiem wrocławskiej kapituły św. Krzyża wspólnie byli pomysłodawcami utworzenia w naszym mieście uniwersytetu (co ziściło się 200 lat później). Na zaproszenie Kopernika w 1506 Korwin wyjechał do Torunia i tam poznał zarys systemu heliocentrycznego. Po powrocie do Wrocławia w 1508 roku na prośbę Kopernika jako uznany już literat opatrzył wstępem debiutancki tomik "Listów" Teofilakta Symokatty przełożonych przez Mikołaja z greki na łacinę. W utworze tym znanym pod nazwą "Wiersz Wawrzyńca Korwina" żegna gościnną ziemię pruską oraz chwali osiągnięcia Kopernika, dając poetycki wykład jego teorii. Dzieło Kopernika "O obrotach sfer niebieskich" zostało opublikowane dopiero w roku 1543, czyli 35 lat później. Patrz także zad. 1, maj 2017.

Zad. 2.  Oto przykładowe odpowiedzi:

• lwowianin - Aleksander Fredro - jego pomnik przewieziono ze Lwowa początkowo do Wilanowa, a od 1956 stoi na wrocławskim Rynku, fot. 1, [w tej kategorii można było podać także Pomnik Pomordowanych Profesorów Lwowskich (skwer Idaszewskiego na kampusie PWr) lub Pomnik Orląt Lwowskich (cmentarz św. Rodziny przy ul. Smętnej na Sępolnie)],
• wilnianin - Eugeniusz Get-Stankiewicz - po wojnie studiował i pracował we Wrocławiu, jego autoportret - płaskorzeźba umieszczony jest na kamienicy Jaś na wrocławskim Rynku, fot. 2,
• warszawianin - Fryderyk Chopin - koncertował we Wrocławiu, co upamiętnia pomnik w Parku południowym i statuetka na ul. Oławskiej, fot. 4, 5, [w tej kategorii można było podać także inne odpowiedzi, np.: Wacław Szymanowski - autor projektu pomnika Słowackiego wykonanego dla Krzemieńca, ustawionego w 1984 w Parku Słowackiego przy Promenadzie Staromiejskiej we Wrocławiu, Leonard Marconi - rzeźbiarz, autor pomnika Fredry wykonanego dla Lwowa, ustawionego w 1956 na wrocławskim Rynku],
• wielopolanin - Tadeusz Kantor - Krzesło Kantora zaprojektowane na Sympozjum Plastyczne Wrocław ’70 stoi przy ul. Rzeźniczej, obok Wrocławskiego Teatru Współczesnego, fot. 3,
• nowosączanin - Władysław Hasior - jego pomnik Rozstrzelanych Zakładników z Nowego Sącza, a właściwie jego żelbetowy model w skali 1:2 stoi przy al. Słowackiego przed Muzeum Architektury; rzeźba powstała w latach 1966-1968, a sam pomnik miał stanąć w Nowym Sączu, ale nigdy do tego nie doszło, fot. 6,
• katowiczanin - Wojciech Korfanty - studiował we Wrocławiu, jego pomnik odsłonięto w 2014 na skwerze u zbiegu ulic Powstańców Śląskich i Orlej, fot. 7.

Zad. 3. Rozwiązaniem rebusu jest  Mik Mak (M - rzymskie tysiąc, i k - oznacza przedrostek kilo-, mA - symbol miliampera, K - symbol potasu). MikMak House to szesnaście domów w zabudowie szeregowej na Klecinie (ul. Międzygórska). Każdy z nich ma inny kształt. Zostały wybudowane w 2013 roku.