Duch klasy. Jak motywować uczniów do nauki?

Nauczyciele często poszukują książek, które wskazują konkretne działania i metody podnoszenia efektywności pracy z uczniami. Duch klasy w pełni zaspokaja te oczekiwania. Chcesz poznać sposoby na zwiększenia tempa pracy swoich uczniów, na zachęcenie ich do nauki i zwiększonego wysiłku? Chcesz wiedzieć, jak wykształcić w nich samodzielność i odpowiedzialność? Nie masz czasu na sprawdzanie i testowanie wielu często mało skutecznych metod? W tej książce znajdziesz konkretne pomysły, sprawdzone i skomentowane przez innych nauczycieli z całej Polski. Duch klasy to zbiór metod i działań, które mają zaangażować uczniów we własne uczenie się. Książka dostarcza wielu pomysłów na zmianę stylu pracy, sposoby obserwowania własnych uczniów i kontrolowania atmosfery pracy na lekcjach.

Instytucja, dzięki której ta książka pojawiła się na naszym rynku, to pozarządowa organizacja oświatowa, która prowadzi wiele znanych programów, m. in. ?Szkoła z klasą" czy "Akademia Szkoły uczącej się". Przed wydaniem książki Merrill Harmin proponowane przez nią metody zostały przedstawione polskim nauczycielom w ramach akcji internetowej. Dzięki temu duża ich grupa mogła zapoznać się z tymi metodami, zastosować je w praktyce oraz wyrazić swoje opinie. Komentarze, propozycje modyfikacji i relacje uczniów dołączono do polskiego wydania. Nauczyciele ocenili amerykańskie metody pracy jako trafne i przydatne, ale część z nich wymaga przystosowania do polskich warunków. Wypowiedzi nauczycieli różnych przedmiotów pozwoliły na stworzenie wariantów jednej metody różnych np. dla lekcji matematyki i języka polskiego 

Książka podzielona jest na działy:

• Nauczanie
• Motywowanie
• Organizacja pracy
• Zadania domowe, sprawdziany, oceny
• Jak uczyć rzeczy ważnych?

Znajdujemy w nich odpowiedzi na bardzo konkretne pytania, m.in. jak zaangażować i mobilizować uczniów, jak zachęcać bez nagród, jak rozpoczynać i jak kończyć lekcję, jak najlepiej wykorzystać czas na lekcji, jak zadawać zadania domowe, jak powtarzać materiał i utrwalać wiedzę.

Jedną z propozycji na rozpoczęcie lekcji jest "Trening na dobry początek". Jest to zadanie, które uczniowie dostają zaraz po wejściu do klasy, a związane jest z materiałem z lekcji poprzedniej. Do jego rozwiązania uczniowie mogą korzystać z notatek, nie mogą się jednak porozumiewać. Dzięki tej metodzie nauczyciel zyskuje kilka chwil na sprawy organizacyjne (np. dyskretne sprawdzenie obecności, wytarcie tablicy, przygotowanie pomocy naukowych), a uczniowie nie tracą czasu i mają możliwość szybkiej powtórki tego, co przyda się na bieżącej lekcji.

Chcąc dobrze wykorzystywać czas na lekcji warto zastosować zasadę "Tylko raz". Nauczyciel oznajmia uczniom, że będzie udzielał wskazówek tylko raz, a oni nie mogą się zgubić, w przeciwnym razie muszą wykorzystać swoją inteligencję, aby sobie poradzić. Pomocna może być również jest również zasada "Skinienie głowy". Gdy nauczyciel widzi gotowość ucznia do pracy, nie potrzebuje nic mówić, tylko daje znak głową. Daje wtedy czas innym na zastanowienie się w ciszy.

Wiele metod opartych jest na współpracy uczniów, która buduje tytułowego ducha klasy. Niektóre z nich są w polskiej szkole znane i stosowane od lat, ale sporo może okazać się dla wielu całkiem nowym odkryciem.