marzec 2014

marzec 2014

Data ostatniej modyfikacji:
2014-05-7

Zad. 1. Poniżej podano wyrażenia języka kiriwina (używanego na Wyspach Triobrianda, należących do Papui-Nowej Gwinei; najbardziej znanym badaczem tamtejszej kultury był Polak - Bronisław Malinowski) oraz ich polskie odpowiedniki w przypadkowej kolejności.

kwayyu, luvatala, bukwatala, kudutolu, luvatolu, kwaylima, bukwayyu, kudulima, yatala, bukwavasi, yavasi

cztery płaskie, cienkie przedmioty
dwie wiązki kokosów
pięć okrągłych rzeczy
jedno drewniane naczynie
trzy zwoje pnączy
dwie okrągłe rzeczy
jeden płaski, cienki przedmiot
cztery wiązki kokosów
pięć zwojów pnączy
trzy drewniane naczynia
jedna wiązka kokosów

a) Dopasuj wyrażenia języka kiriwina do ich polskich tłumaczeń.
b) Przetłumacz na język kiriwina: trzy wiązki kokosów; pięć płaskich, cienkich przedmiotów; cztery drewniane naczynia.

Zad. 2. Potrawy i produkty spożywcze zwykle zapożyczamy z krajów ich pochodzenia wraz z ich nazwami, dostosowując je tylko do rodzimej wymowy. Nazwę jakiego produktu, który Europejczycy jedzą na co dzień, nieznający go wcześniej Japończycy zapożyczyli z języka portugalskiego? Uprościli przy tym wymowę tak, że brzmi jak analogiczne słowo hiszpańskie.

Zad. 3. Ze słowa barka tworzymy słowo kapar, z ziele – lesie, a z biega – gapie. Podaj trzy analogiczne pary polskich wyrazów i sformułuj zastosowaną regułę.

Wyniki:

W tym miesiącu 3 pkt zdobyli: Mieszko Baszczak z SP 301 w Warszawie, Daria Bumażnik z II LO w Jeleniej Górze, Krzysztof Danielak z I LO w Jeleniej Górze, Kamil Krakowiecki - student anglistyki na Uniwersytecie Śląskim, Krystyna Lisiowska - redaktor z Warszawy, Sebastian Łątka z XIII LO we Wrocławiu, Tomasz Michalec z I LO w Krakowie, Wojciech Tomiczek - inżynier z Lipowej i Adam Wrzesiński - pracownik kancelaryjny z Bielska-Białej.

Po sześciu miesiącach czołówkę Ligi stanowią (z punktami na 18 możliwych):

Daria Bumażnik (15,5),
Krystyna Lisiowska i Kamil Krakowiecki (15),
Krzysztof Danielak (14).

Odpowiedzi:

Zad. 1. Rozwiązywanie można zacząć np. od zauważenia, że jedynie bukwatala zbudowana jest z elementów powtarzających się trzykrotnie (bukwa i tala), więc musi być odpowiednikiem jednej wiązki kokosów. Wyrażenia bukwatala i bukwavasi mają wspólny element; z kolei bukwatala ma element wspólny z yatala, bukwavasi z yavasi, i wreszcie – yatala i yavasi łączy element ya. Odpowiedzi do pytań a) i b) można przeczytać z poniższej tabeli.

	1	2	3	4	5
drewniane naczynie	luvatala		luvatolu	luvavasi
okrągła rzecz		kwayyu			kwaylima
wiązka kokosów	bukwatala	bukwayyu	bukwatolu	bukwavasi
zwój pnączy			kudutolu		kudulima
płaski, cienki przedmiot	yatala			yavasi	yalima

Wątpliwości mógł budzić fakt, że w zadaniu pojawiły się dwa wyrażenia z liczbą dwa: kwayyu i bukwayyu. Kiedy się je porówna z innymi liczebnikami, to z kwayyu wychodzi morfem dwa=yu, a przy bukwayyu - dwa=yyu. Jest tak dlatego (choć trudno to stwierdzić z całą pewnością, bo materiałów z przykładami kiriwiny jest bardzo mało), że w potencjalnym słowie "bukwayyyu" trzy kolejne "y" zredukowały się do dwóch, co jest zjawiskiem sensownym i często występującym w różnych językach.

Zad. 2. Chodzi o chleb: japońskie pan, portugalskie pão (z nosowym a) i hiszpańskie pan.

Zad. 3. Na przykład dama – mata, żaba – basza, bieli – lipie, drapie – pietra, duży – żytu. Drugi wyraz uzyskuje się, wykonując dwie czynności (w dowolnej kolejności): zamieniając sylaby miejscami, a następnie ubezdźwięczniając spółgłoskę nagłosową drugiej sylaby (= ubezdźwięczniając spółgłoskę nagłosową pierwszej sylaby, a następnie zamieniając sylaby miejscami).