styczeń 2018

Data ostatniej modyfikacji:
2018-07-27

Zad. 1. Czy są w matematyce liczby seksowne?  

Zad. 2. Zdarzało się, że matematyków posądzano (zazwyczaj niesłusznie) o niecne czyny. Kto ze znanych uczonych był podejrzewany (chociaż nigdy nie znaleziono na to dowodów) o:
a) bycie Kubą Rozpruwaczem
b) molestowanie młodych chłopców
c) szpiegostwo na szkodę USA

Zad. 3. Jacy znani matematycy skonstruowali te urządzenia?
a) automat dozujący wodę za opłatą
b) lunetę
c) zegar słoneczny na pałacu w Wilanowie
d) zegar z wahadłem
e) przyrząd do lokalizacji ciał obcych w ciele człowieka.

 

Wyniki: 

W tym miesiącu punkty zdobyli:

  • 2,5 pkt. - Bolesław Mokrski - nauczyciel z Gliwic,
  • 2 pkt. - Daria Bumażnik - studentka chemii i toksykologii sądowej na UWr, Zygmunt Krawczyk - nauczyciel ze Szprotawy, Krystyna Lisiowska - redaktor z Warszawy,
  • 1,25 pkt. - Krzysztof Danielak - student informatyki przemysłowej na PWr.

Po czterech miesiącach w czołówce Ligi znajdują się:

  • 10,5 pkt. - Krystyna Lisiowska, Bolesław Mokrski,
  • 9,75 pkt. - Daria Bumażnik,
  • 7,75 pkt. - Zygmunt Krawczyk.

 

Odpowiedzi: 

Zad. 1. W polskiej terminologii nie ma liczb seksownych. Angielska nazwa sexy numbers (choć jest dwuznaczna) nie ma nic wspólnego z seksem. Pochodzi od łacińskiego 'sex' oznaczającego sześć. Są to pary liczb pierwszych różniących się o 6, np. 5 i 11 lub 7 i 13. Polski odpowiednik nazwy sexy primes to liczby pierwsze szóstkowe lub liczby szóstkowo bliżniacze (p i p+6). Istnieją też liczby szóstkowo trojacze (p, p+6, p+12, np. 7, 13, 19) i szóstkowo czworacze (p, p+6, p+12, p+18, np. 5, 11, 17, 23) oraz jedyna piątka liczb szóstkowych (5, 11, 17, 23, 29). Dłuższych 'rodzeńst szóstkowych' nie ma.

Największa znana dzis para sexy primes to (117924851 · 587502 · 9001# · (587502·9001# + 1) + 210) · (587502·9001# − 1)/35 + 5 i liczba od niej o 6 większa, gdzie symbol „n#” oznacza pierwsznię liczby n, czyli iloczyn liczb pierwszych nie przekraczających n. Liczba ta ma 11593 cyfry. Została odkryta przez Kena Davisa w 2009 roku. 

Zad. 2. a) Charles Lutwidge Dodgson (ps. literacki Lewis Carrol),
b) Alan Turing (w 1952 oskarżony o nieprzyzwoite prowadzenie został wykastrowany chemicznie i popełnił samobójstwo, rehabilitowany pośmiertnie w 2009 przez premiera Wielkiej Brytanii Gordona Browna),
c) Paul Erdős (w 1941 został zmuszony do opuszczenia Uniwersytetu w Princeton wskutek „afery zdjęciowej” - wraz z Anglikiem Arthurem Stone'em i Japończykiem Shizuo Kakutanim wdrapali się na stojącą na wzniesieniu wieżę, z której szczytu chcieli obserwować morze i rozmyślać o matematyce, ale przeoczyli tablicę „Wstęp wzbroniony”, dodatkowo zrobili tam kilka pamiątkowych zdjęć, za co zostali aresztowani przez FBI).

Zad. 3. a) Heron z Aleksandrii, I w.
b) Galileo Galilei, 1609 (chociaż prekursorami byli w tej dziedzinie szlifierze soczewek: Anglik Leonard Digess (1558) i Holendrzy - Zachariasz Janssen (1604) i Hans Lipperhey (1608)).
c) Adam Kochański we współpracy z Janem Heweliuszem, 1696
d) Christiaan Huygens, 1657
e) Hugo Steinhaus (introwizor opatentowany w Polsce w 1938 pozwalał na lokalizację ciał obcych w czasie operacji chirurgicznych bez konieczności długiego poddawania pacjenta działaniu promieni rentgenowskich; przyrząd ten przed wojną uzyskał też patent francuski i włoski, szwajcarski, holenderski i niemiecki podczas wojny, a patent USA w 1948).

 

Powrót na górę strony